Sodyum karbonat, Na2CO3 (ayrıca yıkama sodası, soda külü ve soda kristalleri olarak da bilinir), Na2CO3 formülüne ve çeşitli hidratlarına sahip inorganik bileşiktir. Tüm formlar, suda orta derecede alkali solüsyonlar veren beyaz, suda çözünür tuzlardır. Tarihsel olarak, sodyum bakımından zengin topraklarda büyüyen bitkilerin küllerinden çıkarıldı. Bu sodyum açısından zengin bitkilerin külleri, odun küllerinden (bir zamanlar potas üretmek için kullanıldı) gözle görülür derecede farklı olduğu için, sodyum karbonat "soda külü" olarak bilinmeye başladı. Solvay prosesi ile sodyum klorür ve kireçtaşından büyük miktarlarda üretilir.
Soda külü. aşağıdaki kullanımlara sahiptir:
Endüstriyel uygulamalar
- Çözünürlüğü yüksek bir madde olan soda külü birçok kimyasal reaksiyon için kullanılır. Çoğunlukla boyalar ve renklendirici maddeler, sentetik deterjanlar ve gübre üretiminde bir bileşen olarak kullanılır. Aynı zamanda emaye ve petrol endüstrilerinde kullanılan önemli bir kimyasal maddedir.
Çevresel uygulamalar
- Sodyum karbonat yağmurdan etkilenen göllerin alkalinitesini iyileştirmek ve işlemek için kullanılır. Ayrıca bir elektrik santralinden kaynaklanan emisyonların asitliğini azaltmak için de kullanılır.
Deterjan üretimi
- Soda külü, daha önce bazı ev deterjanlarında kullanılan fosfatların yerini alıyor. Bulaşık sabunları gibi diğer birçok temizlik ürünü de formülasyonlarında değişen miktarlarda soda külü içerir.
Metalurji
- Sodyum karbonat, bir dizi demir dışı ve demir içeren cevherlerden fosfatları ve kükürtleri gidermek veya arıtmak için kullanılır. Ayrıca alüminyum ve çinkonun geri dönüşümünde de kullanılır.
Cam üretimi
- Soda külü, silisin erime noktasını düşürmeye yardımcı olduğu için cam üretiminde önemli bir bileşendir.
